De zandberk wordt ook wel schuine berk, witte berk of ruwe berk genoemd. Het is een bladverliezende boom die circa 15 tot 25 meter hoog wordt.  De maximale leeftijd is ongeveer 150 jaar. De zandberk heeft een witte schors, die naarmate de boom ouder wordt in smalle, papierachtige reepjes afbladdert. De bast barst geleidelijk open. Daarbij wordt het wit vervangen door donkerbruine tot zwarte horizontale scheuren. De berkentwijgen zijn uiterst buigzaam.
 

De bladeren van de boom zijn afwisselend, aan beide zijden onbehaard en driehoekig van vorm. De zandberk bloeit gewoonlijk vanaf april kort voor of met het uitlopen van de bladeren. Eén tot drie mannelijke katjes, tot 10 cm lang, hangen aan de uiteinden van oudere twijgen en verschijnen al in de herfst van het vorige jaar. De vrouwelijke katjes zijn veel kleiner en verschijnen afzonderlijk en afzonderlijk onder de mannelijke bloemen aan het uiteinde van jonge korte scheuten. Omdat de berk niet veeleisend is, wordt hij vaak gebruikt (pionierboom).